Van concept tot mal: frezen met precisie op de Zünd freesbank

21 Mei 2025

Freesproces moedermodel gestart
Vandaag heb ik het moedermodel voor een siliconen gietmal gefreesd op de Zünd-freesbank. Deze moedermal is vervaardigd uit polyethyleen, een thermoplastisch polymeer. De mal is 15 mm dik en wordt later overgoten met siliconenrubber om zo een gietmal te vormen.

Ontwerp als basis genomen
Voor het maken van het moedermodel ben ik gestart vanuit het basisontwerp. Dit ontwerp is opgebouwd uit repeteerbare parametrische maten en voorzien van montage- en slotgaten. In het ontwerpsoftwarepakket VCarve, dat ik hiervoor gebruik, zijn specifieke functies opgenomen die nodig zijn om een correcte freesfile te genereren.

Beperkingen bij het frezen
Bij het frezen is het belangrijk om rekening te houden met de beperkingen van het gebruikte freesbitje. Met name de kleinste hoeken die mogelijk zijn, worden hierdoor bepaald. Ook moet je het aantal benodigde passes goed instellen om de gewenste diepte in het materiaal te bereiken.

Benodigdheden voor dit project
– Creatieve schets van eindproduct
– Technische tekening met maatvoering
– VCarve Pro tekenpakket
– USB-stick
– Freesmachine ZÜND G3 L-3200
– Plaat PE polyethyleen (300x400x15 mm)
– Diverse freesbitjes
– IPA (isopropylalcohol)
– Schuurpapier

Slim gebruik van functies
In Vectric VCarve Pro gebruik ik onder andere de ‘fillet tool’, waarmee hoeken automatisch afgerond worden op basis van de freesradius. Voor elke vector wordt bepaald of de toolpath ‘outside’, ‘inside’ of ‘on’ moet zijn. Met ‘copy array’ kun je repeteerbare items in rijen en kolommen herhalen, inclusief instelbare tussenruimte.

Efficiënt materiaalgebruik plannen
Wanneer meerdere objecten uit één plaat worden gefreesd, gebruik ik de functie ‘nest parts’. Deze functie plaatst alle onderdelen automatisch zo efficiënt mogelijk op het materiaal. Hierbij wordt rekening gehouden met de freesdiameter, randafstand en noodzakelijke vrije ruimte. Dit optimaliseert materiaalgebruik en beperkt handmatig werk.

Exporteren naar juiste formaat
Vanuit VCarve exporteer ik aparte paden per bewerking. Een buitencontour (‘outline’) vereist een andere instelling op de Zünd dan een binnencontour (‘inside’). De export gebeurt in DXF-formaat, dat in 1982 is ontwikkeld door Autodesk als uitwisselingsformaat voor CAD-tekeningen.

Instellingen op de Zünd
In de Zünd-freesbank worden de verschillende DXF-lagen gekoppeld aan de juiste bitjes en instructies voor snelheid en diepte. Deze machine kan materiaal aan van 300×200 cm en tot 52 mm dik, afhankelijk van de lengte van het gebruikte freesbitje.

Snel en nauwkeurig resultaat
Het frezen zelf gaat razendsnel, zeker met scherpe en geschikte bitjes voor het materiaal. De nabewerking blijft minimaal als het juiste freesgereedschap is gekozen. Dankzij vacuümklemmen ligt het materiaal stabiel en voorkomt dit ongewenste bewegingen tijdens het proces.

Belang van goed proces
Bij dit soort opdrachten is het essentieel om het volledige proces vooraf te overzien. Een doordachte werkvolgorde bespaart later veel werk. Daarnaast is repeteerbaarheid van belang: bij serieproductie levert dat betrouwbaarheid en voorspelbaarheid op. De juiste keuzes in ontwerp, materiaal en gereedschap vormen hierbij de basis.